In Nederland hebben meer dan 2 miljoen inwoners door een chronische ziekte of beperking moeite om tijdens verkiezingen te stemmen. De Kieswet schrijft echter voor dat alle stemlokalen zo zijn ingericht en uitgerust dat iedere kiezer, met of zonder beperking, een stem (zoveel mogelijk) zelfstandig kan uitbrengen. Vooruitkijkend naar de Tweede Kamer verkiezingen op 22 november 2023 duiken we daarom graag nog eens in de mogelijkheden.
Loket-communicatiepost als basis
Begin 2023, tijdens de verkiezingen voor het Waterschap en de Provinciale Staten, werkte Anke mee op het eerste inclusieve stembureau van de gemeente Enschede. Ter voorbereiding op deze dag gaf zij input over de gastvrijheid voor mensen met een auditieve beperking. Haar concrete tips en jarenlange ervaring kwamen goed van pas bij de inrichting van het stembureau en in de communicatie met slechthorende of dove stemmers.
Eén van haar adviezen richtte zich op techniek, een ‘simpele’ maar waardevolle manier om bij te dragen aan gastvrijheid richting slechthorende kiezers. Met onze loket-communicatiepost transformeren wij een balie, loket of stembureau naar een toegankelijk communicatiepunt. Dit technische hulpmiddel zorgt ervoor dat de slechthorende het geluid van een spreker rechtstreeks via hoortoestellen of een koptelefoon hoort. De gemeente Berkelland, die de loket-communicatieposten inmiddels al een tijdje in gebruik heeft is hierover erg tevreden. Eén van de medewerkers geeft aan: “Het is heel prettig dat ik me makkelijk verstaanbaar kan maken, en voor de slechthorende dat mij verstaan makkelijker is geworden”.
Gastvrij en toegankelijk stembureau
De afgelopen jaren hebben wij al meermaals gemeenten mogen helpen bij het toegankelijk inrichten van een balie of stembureau voor slechthorende inwoners. Met praktische tips en hulpmiddelen kunnen we de toegankelijkheid voor iedere inwoner garanderen. Bovendien kun je naast techniek nog meer doen om een gastvrij en toegankelijk stembureau te realiseren. We delen onze tips graag met je:
- Wees je ervan bewust dat een hoortoestel niet betekent dat iemand goed kan verstaan;
- Begin pas met praten als mensen binnen anderhalve meter zijn. Hoe verder weg, hoe slechter je verstaan wordt;
- Kijk mensen aan als je met ze praat;
- Praat rustig en duidelijk;
- Zorg als het even kan voor een rustige omgeving, met weinig omgevingsgeluid;
- Vraag aan degene met gehoorverlies wat hem of haar helpt voor goede communicatie.
Is mijn gemeente verplicht een toegankelijk en inclusief stembureau te realiseren?
Deze vraag wordt vaak aan ons gesteld. Het korte antwoord is: ja. Al sinds juli 2016, toen het VN-Verdrag Handicap werd geratificeerd, zijn gemeenten verplicht om in periodieke plannen op te nemen hoe zij uitvoering geven aan het VN-Verdrag. Dit staat ook wel bekend onder de noemer: de Lokale Inclusie Agenda.
In veel gemeenten zijn werkgroepen opgericht met een belangrijk rol voor ervaringsdeskundigen. De afgelopen jaren zijn daar al vele mooie stappen uit voortgekomen. Desalniettemin zien wij nog geregeld gemeenten waar geen of minimale stappen zijn ondernomen richting een toegankelijk en inclusief stembureau. Zonde! Zeker wanneer jij je realiseert dat onze oplossing niet alleen de toegankelijkheid vergroot voor slechthorenden, maar ook voor bezoekers of stemmers die gevoelig zijn voor prikkels of om een andere reden graag meer gefocust zijn op een gesprek.
Ben je benieuwd wat je (nog meer) kunt doen om jouw gemeente, afdeling of stembureau toegankelijk in te richten voor mensen met een auditieve beperking? Neem dan gerust contact met ons op. We komen graag eens vrijblijvend bij je langs om de mogelijkheden te bespreken.