Bij een bezoek aan een werkplek van een slechthorende wordt deze vraag ons vaak gesteld. Bluetooth is ontwikkeld door Jaap Haartsen, die in de jaren ’90 werkzaam was bij Ericsson. Ik ontmoette Jaap tijdens een rondleiding in de nieuwe fabriek van Ericsson in Emmen. Destijds was ik mij er niet van bewust wie hij was, pas later bleek hoe zijn uitvinding de bedrade verbindingen zou veranderen met behulp van een goedkope, draadloze techniek zodat deze breed ingezet kon worden. En dat is Jaap goed gelukt, zelfs zo goed dat er inmiddels dagelijks miljoenen apparaten verbonden worden via Bluetooth.
Hoe werkt Bluetooth eigenlijk?
Binnen het HF-frequentiespectrum heeft de overheid een aantal frequentiebanden aangewezen die (licentie)vrij gebruikt mogen worden. Eén daarvan is de 2,4 GHz frequentie, waar Bluetooth gebruik van maakt. Deze frequentie mag nagenoeg wereldwijd worden gebruikt, een waardevolle stimulans voor het enorme succes van Bluetooth.
Geluid dat via Bluetooth verzonden wordt, moet eerst verpakt worden voordat het kan worden verstuurd naar het bijbehorende Bluetooth-apparaat. Het kost tijd om dit in te pakken, een datapakket ervan te maken, te verzenden, controleren, uit te pakken en weer te geven. De informatiepakketjes die verzonden moeten worden kunnen via meerdere kanalen binnen de 2,4 GHz verzonden worden. Als een Bluetoothapparaat iets wil verzenden, wordt daarom eerst gekeken of er een kanaal vrij is alvorens het verstuurd wordt. Achteraf wordt er gecontroleerd of de verzending goed is gegaan. Zo niet, dan wordt het pakketje opnieuw verzonden.
Intensieve Wifi als één van de stoorzenders
De mogelijkheden met Bluetooth zijn enorm. Zo zijn vele muizen en keyboards met Bluetooth aan onze computers verbonden en maken we steeds meer gebruik van draadloze hoofdtelefoons. Een prima oplossing om verlost te zijn van de bedrade verbinding(en). De snelheid van het verzenden en foutloos ontvangen is echter afhankelijk van de omgeving. De 2,4 GHz verbinding wordt namelijk niet alleen voor Bluetooth gebruikt, maar is voor veel meer draadloze protocollen beschikbaar. De bekendste, en meest gebruikte, is Wifi.
De intensiteit van Wifi is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Dit leidt er toe dat snel verzenden niet altijd mogelijk is, omdat de kanalen bezet zijn en het verzenden tijdelijk moet worden opgeschort. Daarbij zijn er helaas ook fabrikanten die zich niet aan de gangbare protocollen houden, waardoor diverse Bluetooth-apparaten elkaar storen en daarmee de 2,4 GHz deels onbruikbaar maken. Voorbeelden hiervan zijn babyfoons en videobewakingssystemen, maar ook een slecht afgeschermde magnetron kan roet in ons horen gooien.
Bufferen
Om te voorkomen dat het geluid via de hoofdtelefoon of het Bluetooth-boxje wordt onderbroken, wordt de data vooruit gebufferd. Je merkt dat wanneer je de muziek start het even duurt voordat het wordt afgespeeld. Ook tijdens het afspelen van het geluid wordt de data vooruitgestuurd en in een buffer opgeslagen. Wanneer er teveel gebruikers of een verstoring in de Bluetooth verbinding is, blijft de muziek (tot aan het einde van de buffering) doorspelen. Zo kunnen wij gewoon blijven genieten van de muziek, volledig zonder draad.
Horen en gehoord worden
Het wordt een ander verhaal als we willen horen en gehoord willen worden. Dan wordt namelijk de tijd die het kost om het geluidsbestand in te pakken en te verwerken opeens duidelijk en soms ergerlijk merkbaar. Vertragingen kunnen oplopen tot 300 milliseconden. Door slechte verbindingen of het onjuist ontvangen van data kan er immers ook nog informatie wegvallen. Voor een incidenteel telefoongesprek is dit nog acceptabel, maar voor de slechthorende die professioneel moet telefoneren vormt dit een behoorlijk struikelblok.
Daar bovenop komt de verbindingsopbouw. Voordat we een Bluetooth-telefoongesprek kunnen voeren, moet deze eerst worden opgebouwd. Hier veroorzaakt de vertraging in het verbinden van Bluetooth stress bij de slechthorende gebruiker. Als eerst wordt immers de naam genoemd. Het duurt te lang en soms lukt het helemaal niet. In een (professionele) werkomgeving is dat niet gewenst, bovendien maakt het de slechthorende onzeker en leidt het tot vermoeidheid. Als je de hele dag telefoneert is een goede kwaliteit en continuïteit van de verbinding van belang. Voor de slechthorende werkende geldt dit nog eens extra. Dat komen wij in onze dagelijkse praktijk steeds vaker tegen.
Conclusie
In “live” bijeenkomsten zoals vergaderingen en bijeenkomsten waarbij je zelf aan tafel zit kun je dat wat je niet hoort, (deels) spraakzien. Het is dan fijn dat wat je ziet, ook hetgeen is wat je hoort. Veel van onze klanten overleggen veel of luisteren (vrijwel) de hele dag. Het is voor hen onacceptabel dat er te veel vertraging op het geluid zit. Concluderend kunnen we dan ook stellen dat Bluetooth erg handig is voor kortdurende telefoongesprekken of het beluisteren van muziek. Bluetooth is echter niet bruikbaar voor het “live” volgen van gesprekken in ruimtes waar de gesprekspartner aanwezig is, zoals in kantoren, balies, vergaderruimtes, college- of klaslokalen. Het gesprek loopt dan immers niet meer synchroon met het spraakafzien van de spreker.
Om deze reden kiezen wij voor onze werkplekoplossingen vrijwel altijd voor een degelijke draad of frequenties waar geen of weinig anderen gebruik van maken. Daarnaast houden wij de ontwikkelingen op het gebied van Bluetooth (o.a. via de website www.bluetooth.com) uiteraard nauwlettend in de gaten, want zoals al gezegd: de ontwikkelingen op dit gebied staan niet stil.
Wilt u meer weten over de mogelijkheden of de voor- en nadelen van draadloze verbindingen voor slechthorenden? Neem dan gerust contact met ons op, wij helpen u graag! Blijft u graag op de hoogte van onze werkwijze, ontwikkelingen en oplossingen? Schrijft u zich dan in voor onze nieuwsbrief!
Dit kennisartikel is geschreven door Guido Goedhart