“Vermoeidheid, intense vermoeidheid”, dat is het knelpunt dat we in 99% van onze intakegesprekken op de werkplek horen. Tegelijkertijd is dit veelal ook de rode draad van ons werkplekonderzoek. Van “luisteren met alle vezels en spieren aangespannen” naar “regelmatig even lekker ontspannen met de rug tegen de leuning en de schouders ontspannen”. Dat is en blijft waar we naar toe willen met onze adviezen en oplossingen.
Een schrijnend voorbeeld hiervan is Merry. Zij heeft een moeizame weg moeten afleggen en heeft, omdat ze het niet meer trok, uiteindelijk zelfs haar baan opgezegd. Het is moedig dat ze koos voor zichzelf, maar was dit wel nodig geweest als zij op tijd haar voorziening had gekregen? Is er wel voldaan aan haar “hoorbehoefte”, zoals in de zorgverzekeringswet staat beschreven? We geven het woord graag aan jou, Merry.
Lang wachten op het resultaat
Het heeft even geduurd, maar ik heb dan eindelijk mijn felbegeerde communicatiemiddel in bezit! Ik had het graag al eerder willen hebben, toen ik nog werkte bij MKB Brandstof. Dit had me zo kunnen helpen om actiever deel te nemen aan de wekelijkse overleggen en andere vergaderingen rondom de veranderingen in de nieuwe koers die MKB Brandstof voer. Maar helaas.
Ik was zo moe van het ingespannen luisteren, puzzelen en bedenken of ik de informatie wel goed gehoord en begrepen had. Dat maakte me op den duur zelfs zo onzeker dat ik niet meer durfde te reageren, gewoon omdat ik bang was dat ik een verkeerde reactie zou geven op een misschien wel verkeerd geïnterpreteerde informatie. Ester, de manager van mijn afdeling, en alle andere collega’s deden hun best om goed te articuleren hoor, en hielden rekening met de tips die ze kregen van hoorcoach Wendelina Timmerman. Maar het was nou eenmaal niet voldoende,
Externe hulp
Ik heb haar hulp ingeschakeld, omdat ik even niet meer wist wat ik nodig had van mijn collega’s op het gebied van wederzijdse communicatie. Ik hoorde en zag mijn collega’s praten, maar kon ze gewoon niet (meer) verstaan. Werkoverleggen volgen werd voor mij steeds zwaarder, ondanks de ingeschakelde schrijftolken. Nu werkten de galmen in de kantoortuin ook niet bepaald mee aan het comfortabel luisteren, maar dat terzijde.
Voor de duidelijkheid: ik heb, zoals men dat noemt, een ernstige gehoorbeperking. Ik ben nagenoeg doof aan één kant, zelfs dusdanig dat een hoortoestel niet helpt. In mijn ‘goede’ oor draag ik een hoortoestel waarmee ik voor ca 80% kan spraakverstaan in gunstige omstandigheden. Met mijn éénzijdige gehoor is het altijd al intensief luisteren tijdens een gesprek. Ik moet puzzelen met de flarden die mijn gehoor opvangt, me afvragen of ik het goed begrepen heb en dan nog bedenken wat mijn antwoord is.
Op aanraden van Wendelina, heb ik Adviesbureau PlanPlan ingeschakeld die zich richt op oplossingen voor de individuele werkplek. Guido kwam kijken op mijn werk om te zien wat ik nodig had. Al gauw had hij last van de galmen en kon hij zich goed voorstellen dat ik daar veel hinder van had. De verbetering van de akoestiek was al onder de aandacht van MKB Brandstof. Daarom besloten wij ons te richten op een communicatiemiddel voor mij, wat vanuit het potje van de zorgverzekering betaald moet worden. Het kwam eerst uit het potje van het UWV/WIA, maar het is even geleden overgedragen aan de zorgverzekeringswet.
Gehoortesten op locatie
Guido nam een koffertje mee en een bakje met acht microfoons en een setje solo-apparatuur erin. Ik kreeg de solo-apparatuur om mijn nek gehangen en moest een meter of acht bij hem vandaan staan. Hij zei wat in de bijbehorende microfoon. Ik had van mijn leven niet verwacht dat ik hem zo helder kon verstaan op die afstand! Even later legde Guido een microfoon bij een bellende collega. Ik kon de collega helder verstaan vanaf een afstand. Ik kon me niet meer voorstellen dat ik achterovergeleund kon meeluisteren. Het liefst plaatste ik de laatste jaren mijn oor aan je mond om je vooral te kunnen verstaan. Maar met behulp van deze apparatuur kon ik gerust achteroverleunen. Hoe heerlijk was dat?
Om de apparatuur zo goed mogelijk te testen heb ik met een paar collega’s ook in een vergaderruimte gezeten voor een overleg. Guido plaatste opnieuw de acht microfoons her en der op de tafels en maakte verbinding middels het koffertje met mijn soloapparatuur. Ik kon al mijn collega’s verstaan! Mijn luistermoeheid was weg!
Niet zo doof als gedacht
Dankzij deze soloapparatuur kwam ik erachter dat ik zo doof nog niet was, maar dat het geluid allang is weggestorven voor het mijn oor bereikt. Mijn hoortoestel vangt heel veel geluiden op. Geluiden van veraf moeten dwars door alle binnenkomende geluiden van dichterbij heen om mijn gehoor te bereiken. Dat werkt dus niet, maar in mijn focus om het geluid van veraf op te vangen, blijf ik het toch proberen. Met als gevolg dat ik uitgeput raakte en eigenlijk al niet meer wilde luisteren. En al helemaal niet meer wilde focussen.
Ik had het koffertje graag direct willen houden, maar moest eerst een aanvraag doen bij mijn zorgverzekering. Dit ging helaas niet zonder slag of stoot.
In discussie met de zorgverzekeraar
Mijn zorgverzekeraar was het er namelijk niet mee eens dat ik met Adviesbureau PlanPlan in zee wilde gaan en wilde dat ik een ander merk van een andere leverancier ging uitproberen. Maar het merk waar zij op doelden, heb ik al eens eerder uitgeprobeerd en heeft mij met het voortdurende geruis op de achtergrond, heel veel stress gegeven.
Overigens was mijn werkgever (MKB Brandstof) ruimhartig bereid om de apparatuur voor mij te betalen, maar net als Andrea vonden wij dat mijn zorgverzekeraar de verplichting had om de apparatuur te vergoeden. Een auditieve werkplekvoorziening was immers overgeheveld van het UWV naar de zorgverzekeringswet…
Ik nam ontslag
Maanden gingen voorbij en ik trok het niet meer. Ik was op en wilde eigenlijk al niet meer luisteren. Het kostte mij gewoonweg te veel energie, energie die ik niet meer had. Ik werd onzeker in mijn functioneren op het werk en mijn Arboarts werkte ook niet mee. Die vond dat ik lang genoeg in de ziektewet zat en zei me dat ik maar weer aan de slag moest. Of dat ik misschien een andere functie binnen of anders buiten het bedrijf moest zoeken? Ik was te murw om er wat van te zeggen.
Ik heb tranen met tuiten gehuild toen ik besloot om mijn ontslag in te dienen. Tenslotte had ik er ruim 10 jaar gewerkt en had het er prima naar mijn zin, ook met fijne collega’s. Bovendien heeft het mij met een auditieve beperking altijd extra moeite gekost om een kantoorbaan te vinden. Toch heb ik deze zorg naast me neergelegd en ervoor gekozen om mezelf een sabbaticaljaar te gunnen. Intussen ben ik het tweede sabbaticaljaar ingegaan, want het bevalt me goed. Al gaat het nu wel weer kriebelen om weer aan de slag te willen.
Geschillencommissie
Samen met Andrea van Adviesbureau PlanPlan heb ik mijn zorgverzekeraar voor de geschillencommissie gedaagd wegens het weigeren van de toekenning van het nodige communicatiemiddel. Uiteindelijk zijn wij het met de zorgverzekeraar eens geworden en heb ik het communicatiemiddel in ontvangst mogen nemen, zij het in een kleinere setting. We zijn dan iets meer dan een jaar verder. Maar ik ben er blij mee! Intussen ben ik gelukkig ook weer volledig tot rust gekomen.
Veel meer rust
Ik maak dankbaar gebruik van mijn apparatuur. Het koffertje gebruik ik in verschillende situaties. Tijdens het videobellen via Skype, Zoom of dergelijke met vrienden of familie. Maar ook als ik weer aan slag kan, zal ik het zeker meenemen. De soloapparatuur gebruik ik in verschillende kleine gezelschapssituaties: tijdens een wandeling, op de fiets, in de auto. In een groter gezelschap haal ik het koffertje erbij. Zo heb ik het ook gebruikt tijdens de Kerst met al mijn kinderen en hun gezin. Het werd voor mij veel gezelliger omdat ik zelf kon reageren in plaats van mijn echtgenoot te vragen wat er werd gezegd.
Een vriend vroeg mij of ik nou niet meer hoef lippen af te lezen. Ik heb hem verteld dat ik nog altijd de spreker moet aankijken, maar dat ik het wel sneller oppak wat er wordt gezegd. Het luisteren is niet meer zo intensief en ik heb niet meer de neiging om mijn oor aan je mond te zetten. Eerst moest ik na een half uur luisteren echt een pauze nemen, nu kan ik tot twee uur achter elkaar door videobellen. Ook mijn echtgenoot ervaart veel meer rust tijdens onze gesprekken. Ik ben dan veel alerter en fitter. Vergaderen via Zoom of Skype, Whereby of wat dan ook, is nog wel een dingetje dat ik nog moet oefenen. Het zorgt voor heel veel prikkels. Maar dat ligt niet alleen aan mijn gehoorbeperking hoor, ik geloof dat de meesten dat wel zo ervaren.
De hoorbehoefte van Merry was duidelijk, maar de oplossing werd door haar zorgverzekeraar niet erkend. Ondanks de onderbouwing van haar audioloog en haar glasheldere motivatie. Gelukkig is dit een uitzondering. Vrijwel alle zorgverzekeraars zijn goed doordrongen van het verband tussen vermoeidheid en slechthorendheid en de impact die dit kan hebben op iemands welzijn en vitaliteit. Zij hebben zich verdiept in verschillende oplossingen voor specifieke werksituaties en hoorbehoefte. Bij vrijwel alle zorgverzekeraars wordt een duidelijke en goed onderbouwde aanvraag dan ook binnen een zeer redelijke termijn gehonoreerd.