Advies en maatwerk op het gebied van horen en verstaan

Dove en slechthorende kinderen vallen in het onderwijs tussen wal en schip

10 oktober 2022
Dove en slechthorende kinderen vallen in het onderwijs tussen wal en schip

“Dove en slechthorende kinderen krijgen in een gewone klas niet de begeleiding waar ze recht op hebben”, stelt het College voor de Rechten van de Mens volgens de Volkskrant. Uit onderzoek blijkt dat veel dove en slechthorende kinderen geregeld van school wisselen. Vaak omdat een school onvoldoende rekening houdt met hun gehoorbeperking of omdat zij onder hun niveau moeten werken. De ontwikkeling van deze groep leerlingen komt hierdoor ernstig in de knel.

 

Slechthorend naar school

De bevindingen uit dit onderzoek staan lijnrecht tegenover de doelstelling van het VN-verdrag Handicap, wat sinds 2016 in Nederland geldt. Het College voor de Rechten van de Mens heeft als taak om de woorden uit dit verdrag om te zetten in daadwerkelijke acties. Naast gemeenten en andere openbare instanties hebben ook scholen een groot aandeel in een inclusieve samenleving. Toch blijkt passend onderwijs voor ieder kind in de praktijk niet altijd haalbaar. Sterker nog: het reguliere onderwijs weigert steeds vaker dove en/of slechthorende kinderen, blijkt uit hetzelfde onderzoek.

Om daar verandering in te brengen roept het College voor de Rechten van Mens naar de overheid op om meer ruimte te bieden in wet- en regelgeving, zodat maatwerk en flexibiliteit mogelijk zijn. Ook kleine aanpassingen op school kunnen volgens haar al veel helpen, bijvoorbeeld wanneer een leraar niet met zijn rug naar de klas praat, een vraag van een leerling herhaalt of wanneer er video’s met ondertiteling worden getoond.

Stuk voor stuk zijn dit mooie oplossingen die uiteraard allemaal bijdragen aan een inclusievere samenleving. In onze ogen kan het echter nog beter, nog mooier. Zelfs zonder menselijke inspanning. Onze technische hooroplossingen voor docenten zijn immers ook toepasbaar voor leerlingen of studenten. We hebben dit al eens toegepast voor een leerling met gehoor- en visusproblemen. Door simpelweg de situatie om te draaien, te vertalen vanuit de schoenen van een leerling in plaats van leerkracht, kan onze techniek bijdragen aan de ontwikkeling van slechthorende en dove leerlingen.

 

Wat levert dat concreet op?

Niet kunnen verstaan wat een docent of (mede)leerling zegt, net niet begrijpen wat er wordt uitgelegd. Net als leraren kunnen dove of slechthorende leerlingen na een schooldag ernstig vermoeid thuiskomen. De luisterinspanning die zij dagelijks leveren zorgt voor extreme vermoeidheid. Met soloapparatuur zoals hoortoestellen is de eerste hoor barrière (tijdelijk) verholpen. Met soloapparatuur is het alleen (nog) niet mogelijk om zowel docent als medeleerlingen te verstaan. Door het toepassen van microfoontjes aan het plafond kan ieder kind alles horen, ongeacht de plaats waar iemand zich binnen het lokaal bevindt.

Tel daar nog eens bij op dat voor kinderen, zeker wanneer zij in de puberteit zijn, het psychische stuk van doof of slechthorend zijn een grote impact heeft. Het sociale aspect met medeleerlingen of -studenten is voor hun ontwikkeling erg belangrijk. De toepassing van technische hulpmiddelen zoals de microfoontjes maakt het mogelijk ‘erbij te horen’. Zo krijgt ieder kind gelijke kansen, zoals vastgesteld in het VN-verdrag Handicap. Bovendien kan zo ook een flinke kostenbesparing worden gerealiseerd op de toch al beperkt beschikbare schrijftolken.

 

Maak het verschil

De afgelopen ruim 20 jaar hebben wij al vele docenten, leerkrachten en (kleuter)leidsters met gehoorproblemen mogen helpen hun baan met veel plezier te behouden zonder oververmoeid te raken. Veel van dit soort trajecten werden vergoed door het UWV of de zorgverzekering, een enkeling werd betaald door een werkgever. Juist nu het onderzoek van het College voor de Rechten van de Mens vaststelt dat het VN-verdrag Handicap binnen het (basis)onderwijs niet wordt nageleefd, ontstaan er mogelijkheden om de zo noodzakelijke verandering door te voeren.

Ben jij werkzaam bij of ken jij een onderwijsinstelling die hier stappen in te zetten heeft? Dan komen wij graag met jou in contact. Door praktische, technische en akoestische hooroplossingen met elkaar te verbinden weten wij leerlingen (weer) beter te laten verstaan in de klas. Hoe meer kinderen daar belang bij hebben, hoe interessanter de investering én jouw schoolprofilering wordt. Ga jij de uitdaging aan? We horen graag van je!